Sztuczna Inteligencja - jak to działa?

W ramach misji popularyzowania fizyki realizowanej na Wydziale Fizyki UAM, zapraszamy na wykład mgr inż. Tomasza Grzywalskiego oraz dr hab. Jędrzeja Kocińskiego zatytułowany "Sztuczna Inteligencja - jak to działa?".

Jak podaje Wikipedia: “Sztuczna inteligencja (SI, ang. artificial intelligence, AI) – dziedzina wiedzy obejmująca logikę rozmytą, obliczenia ewolucyjne, sieci neuronowe, sztuczne życie i robotykę. Sztuczna inteligencja to również dział informatyki zajmujący się inteligencją – tworzeniem modeli zachowań inteligentnych oraz programów komputerowych symulujących te zachowania. Można ją też zdefiniować jako dział informatyki zajmujący się rozwiązywaniem problemów, które nie są efektywnie algorytmizowalne.

Sztuczna inteligencja ma dwa podstawowe znaczenia: jest to hipotetyczna inteligencja realizowana w procesie inżynieryjnym, a nie naturalnym; jest to nazwa technologii i dziedzina badań naukowych informatyki na styku z neurologią, psychologią i ostatnio kognitywistyką oraz także systematyką, a nawet z współczesną filozofią.

Głównym zadaniem badań nad sztuczną inteligencją w drugim znaczeniu jest konstruowanie maszyn i programów komputerowych zdolnych do realizacji wybranych funkcji umysłu i ludzkich zmysłów niepoddających się numerycznej algorytmizacji. Problemy takie bywają nazywane AI-trudnymi i zalicza się do nich między innymi:

• podejmowanie decyzji w warunkach braku wszystkich danych
• analiza i synteza języków naturalnych
• rozumowanie logiczne/racjonalne,
• dowodzenie twierdzeń,
• komputerowe gry logiczne, np. szachy, go
• zarządzanie wiedzą, preferencjami i informacją w robotyce
• systemy eksperckie i diagnostyczne.”

Mimo, że termin ten powstał już w roku 1956 za sprawą Johna McCarthya - amerykańskiego informatyka, laureata nagrody Turinga i przez wiele lat był używany przede wszystkim w fantastyce naukowej. Dopiero, dzięki szybkiemu rozwojowi technologii komputerowych i obliczeniowych, teraz nabiera ogromnego znaczenia i staje się rzeczywistością coraz powszechniej obecną wokół nas. Samochody autonomiczne, lodówki, wyroby medyczne, telewizory, wszystko dziś nosi nazwę “inteligentnego”.

Podstawowe pytanie jednak brzmi - jak właściwie działa sztuczna inteligencja i jak wykorzystać ją w praktyce?

Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że pytania są o wiele głębsze - kiedy właściwie zaczyna się inteligencja i jak rozpoznać czy jest ona “sztuczna”, czy “prawdziwa”? Co to jest test Turinga? Czy osiągnięcie przez nią samoświadomości jest możliwe i niebezpieczne?

Na wykładzie zaczniemy od sposobów tworzenia, działania i wykorzystania AI, ale postaramy się także odpowiedzieć na te bardziej filozoficzne problemy dotyczące sztucznej inteligencji.

O Autorach:

Tomasz Grzywalski - mgr inż. informatyki, ukończył Wydział Informatyki Politechniki Poznańskiej. Specjalizuje się w uczeniu maszynowym. Ma ogromne i wieloletnie doświadczenie w projektowaniu sieci neuronowych, które nabył m. in. pracując dla globalnej firmy mi. in. jako lider zespołu projektowego oraz oraz w projekcie ITraff rozwijającym algorytmy do rozpoznawania obrazów.
W roku 2017 zaangażował się w projekt StethoMe zostając liderem zespołu Machine Learning pracującego nad stworzeniem algorytmów sztucznej inteligencji do wykrywania i identyfikacji dźwięków patologicznych w układzie oddechowym i sercu.
Pod koniec roku 2018 prowadzona przez niego grupa informatyków i akustyków zdobyła drugie miejsce w międzynarodowym, prestiżowym konkursie 2018 FEMH ​Voice Data Challenge (femh-challenge2018.weebly.com/) na opracowanie komputerowej metody wykrywania zaburzeń głosu u osób z chorobami aparatu mowy (np. rakiem krtani). Dzięki temu osiągnięciu rozwiązanie to będzie prezentowane na konferencji w Seattle.

Jędrzej Kociński - dr hab. biofizyki, adiunkt w Zakładzie Akustyki Pomieszczeń i Psychoakustyki Instytutu Akustyki. Jego prace naukowe dotyczą przede wszystkim badań zrozumiałości mowy oraz analizy układów przetwarzających sygnał mowy. Wraz z dr Honoratą Hafke-Dys oraz informatykami prowadzącymi wcześniej software house powołali do życia projekt StethoMe mający na celu stworzenie domowego stetoskopu wyposażonego w moduł sztucznej inteligencji. Jest obecnie kierownikiem badań i rozwoju w grancie (POIR.01.01.01-00-0528/16), jaki projekt ten otrzymał z NCBiR w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020 (Oś priorytetowa: Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa, Działanie: Projekty B+R przedsiębiorstw, Poddziałanie: Badania przemysłowe i prace rozwojowe realizowane przez przedsiębiorstwa).