Wydział Poligonu Szkolnego Szkoły Aspirantów Państwowej Straży Pożarnej w Poznaniu

Organizacja stanowisk na szkolnym poligonie pożarniczym trwa od 2003 r. Obecnie cały obszar poligonu to 111657,00 m2 i większość praktycznych zajęć dydaktycznych odbywa się na jego terenie w oparciu o sukcesywnie powstające kolejne stanowiska poligonowe. Na poligonie organizowane są również ćwiczenia w ramach współpracy Szkoły z innymi podmiotami ratowniczymi.

Wydział Poligonowy odpowiada za przygotowanie do zajęć praktycznych pod względem obsługi sprzętowej oraz instruktorskiej w zakresie praktycznej nauki zawodu. Dba o właściwe funkcjonowanie bazy poligonowej.

Do podstawowych zadań Wydziału Poligonu Szkolnego należy:

1. zarządzanie bazą poligonową w Luboniu;
2. przygotowanie stanowisk poligonowych do założeń programowych,  ich konserwacja i obsługa;
3. zapewnienie obsługi technicznej urządzeń, stanowisk poligonowych i sprzętu ratowniczo-gaśniczego wykorzystywanego do zajęć praktycznych na poligonie;
4. prowadzenie zajęć dydaktycznych w formie praktycznej nauki zawodu;
5. utrzymanie we właściwym stanie technicznym sprzętu i urządzeń,
6. dbałość o tereny zielone na terenie poligonu;
7. dozór Szkolnego Poligonu Pożarniczego.

Sektor ratownictwa budowlanego

Podstawowe elementy składowe sektora to obszar zagruzowany służących do symulacji obszaru objętego katastrofą budowlaną. Pod gruzowiskiem każdorazowo przygotowywane są przestrzenie do chowania osób poszkodowanych, a następnie ich lokalizacji i ewakuacji przez ratowników. Na stanowisku wyodrębniony został teren do przebijania ścian różnej konstrukcji. Sektor ratownictwa budowlanego umożliwia realizację ćwiczeń w zakresie organizacji działań ratowniczych na terenie katastrofy budowlanej, zastosowania podstawowych technik zabezpieczania elementów konstrukcji budowlanych, prowadzenia poszukiwań osób poszkodowanych, wykonywania dojść, przejść i przebić na terenie zagruzowanym, ewakuacji osób z zagłębień i wąskich pionowych przestrzeni. Na stanowisku od 2007 r. odbywają się programowe zajęcia dydaktyczne dla słuchaczy szkoły ale także doskonalą na nim swoje umiejętności specjalistyczne grupy poszukiwawczo – ratownicze. Ostatnie duże manewry miały miejsce na przełomie marca i kwietnia 2011 roku. Pod kryptonimem „USAR - EX 2011” odbyły się ćwiczenia specjalistycznej grupy poszukiwawczo ratowniczej „Gdańsk” i specjalistycznej grupy poszukiwawczo ratowniczej „Poznań 4”. Celem ćwiczeń było sprawdzenie zdolności pododdziałów do prowadzenia działań poszukiwawczo – ratowniczych poza granicami kraju w związku z pełnionym dyżurem grupy wyjazdowej USAR Poznań.

Sektor ratownictwa szynowego

Na sektor ratownictwa szynowego składają się połączone ze sobą podwójne tory kolejowo-tramwajowe z zamontowaną atrapą trakcji tramwajowej oraz sygnalizacją świetlną, skrzyżowanie z drogą kołową oraz plac manewrowy dla pojazdów ratowniczych. Na stanowisku usytuowane są dwa tramwaje. Jeden wykorzystywany jest do symulacji wypadków w komunikacji pasażerskiej oraz ewakuacji osób z wnętrza. Drugi – do ćwiczeń z zakresu stawiania i wkolejania na tory za pomocą dźwigów i ciężkiego sprzętu ratownictwa drogowego. Wyposażenie sektora w ramach transportu kolejowego stanowi podwójny tor kolejowy z trakcją kolejową i sygnalizacją świetlną oraz cysterną kolejową. 

Sektor umożliwia realizację ćwiczeń w zakresie: działań ratowniczo – gaśniczych przy wypadkach komunikacyjnych z udziałem środków transportu szynowego, działań gaśniczych w obrębie trakcji kolejowej i tramwajowej, ratownictwa chemicznego (uszczelnianie wycieków z uszkodzonych cystern kolejowych, ratownictwa medycznego (udzielania pomocy poszkodowanym). Sektor powstał dzięki współpracy szkoły z MPK w Poznaniu pod hasłem „Współdziałanie dla EURO 2012”. Zwieńczeniem tej współpracy było przeprowadzenie na wykonanym przez MPK stanowisku kilku szkoleń oraz wspólnych manewrów mających na celu przygotowanie służb ratowniczych MPK, Komendy Miejskiej PSP w Poznaniu i Szkoły do wspólnych działań podczas wypadków z udziałem transportu szynowego.

Sektor ratownictwa drogowego

Sektor ratownictwa drogowego stanowi utwardzony płytami drogowymi plac o wymiarach 12/250 m z czterema pasami ruchu po dwa w każdym kierunku, zatoczką autobusową i skrzyżowaniem z drogą podporządkowaną. Pasy ruchu na odcinku 25 m oddzielone są barierą sprężystą rozbieralną, z przylegającymi do drogi dwoma placami. Jeden z nich stanowi składowisko wraków pojazdów do ćwiczeń, drugi zaś miejsce do kontrolowanego palenia i gaszenia pojazdów mechanicznych. W ramach ćwiczeń gaśniczych do wraków samochodów montowany będzie mobilny symulator pożarów zasilany propanem, dający możliwość kontrolowanego, bezpiecznego dla uczestników ćwiczeń prowadzenia zajęć. Środki gaśnicze wraz z wszelkimi zanieczyszczeniami powstałymi w wyniku spalania pojazdów poprzez wpust uliczny odprowadzane będą do separatora, a następnie do zbiornika na ścieki. Realizacja sektora ze względu na finansowanie została podzielona na kilka etapów. W roku bieżącym, zgodnie z planem, mają być zakończone prace związane z jego budową.

Sektor ratownictwa drogowego umożliwia konfigurację różnych zdarzeń w komunikacji drogowej. Zapewnia możliwość doskonalenia technik posługiwania się ratowniczym sprzętem hydraulicznym i pneumatycznym, gaszenia pojazdów mechanicznych, testowanie skuteczności różnych środków gaśniczych, organizacji akcji ratowniczych podczas kolizji w komunikacji drogowej, udzielania pierwszej pomocy medycznej. 

Komora ogniowa

Obiekt przeznaczony do realizacji zajęć dydaktycznych w warunkach zbliżonych do rzeczywistych warunków pożarowych tj. wysokiej temperatury i zadymienia. Służy do obserwacji faz rozwoju pożaru, poruszania się w pomieszczeniach objętych pożarem oraz doskonalenia technik operowania prądami gaśniczymi. 

Komora ogniowa zbudowana na bazie dwóch kontenerów stalowych 3 i 6 metrowego stanowiących odpowiednio część ogniową i część obserwacyjną komory. Komora wyposażona została w klapę dającą możliwość sterownia intensywnością rozwoju pożaru za pomocą przepływu powietrza, która obsługiwana jest przez instruktora znajdującego się wewnątrz komory. Ponadto wyposażona została w system do wizualizacji przyrostu temperatury i czasu w wybranych punktach komory oraz możliwość wprowadzenia dwóch prądów gaśniczych.

Komora wysiłkowo – dymowa

Przygotowanie strażaka do działań ratowniczych to stworzenie warunków ćwiczeń zbliżonych do rzeczywiście mogących wystąpić zagrożeń z jednoczesnym uwzględnieniem optymalnych warunków bezpieczeństwa uczestników ćwiczeń. Takie możliwości dają ćwiczenia w komorach wysiłkowo – dymowych. Przeznaczeniem komór wysiłkowo – dymowych jest: praca w zadymionych ciemnych pomieszczeniach, wąskich przestrzeniach, hałasie oraz doskonalenie umiejętności pracy w sprzęcie ochrony dróg oddechowych i współpracy w rocie, kontroli stanu sprawności fizycznej i psychicznej uczestników ćwiczeń. Komora wysiłkowo – dymowa niezbędna jest do realizacji procesów kształcenia pożarniczego na wszystkich szczeblach tj. szkolenia podstawowe, uzupełniające, kształcenia w zawodzie technik pożarnictwa. W szkole komora wysiłkowo – dymowa została oddana do użytku w 2011r. 

Szkolna komora wysiłkowo – dymowa została wybudowana na bazie 4 kontenerów socjalnych 12 metrowych. Kontenery wsparte są na fundamencie, zadaszone, wyposażone w zewnętrzną balustradę o konstrukcji stalowej. Obiekt spełnia wymogi prawa budowlanego w tym warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowania oraz przepisów sanitarnych. 

Komora została wyposażona zgodnie z warunkami określonymi w Rozporządzeniu Ministra Edukacji i Nauki ws. podstaw programowych kształcenia w zawodach (…) technik pożarnictwa oraz spełnia wymagania przepisów Rozporządzenia MSWiA w sprawie szczegółowych warunków bezpieczeństwa i higieny służby strażaków PSP.

Budynek komory wysiłkowo - dymowej

Łączna długość ścieżki treningowej wynosi 64 m, z możliwością konfigurowania przejść. Ścieżka podzielona jest na strefę termiczną i strefę zadymienia. Strefa termiczna o długości 22 m usytuowana jest na parterze (11m do pełzania, 11 m do chodzenia), a strefa zadymienia o długości 42 m na piętrze (21 m do pełzania, 21 m do chodzenia). Kratownica stanowiąca ścieżkę treningową daje możliwość zmiany jej konfiguracji oraz szybkiego demontażu w trakcie ćwiczeń w sytuacji konieczności dotarcia do uczestnika ćwiczeń. Elementy podłogowe wykonane są z wielowarstwowej, wodoodpornej płyty ułożonej na poprzeczkach z kontaktami (czujkami stopowymi), połączonymi z panelem LCD wyświetlacza położenia ćwiczącego w pulpicie sterowania. Ścieżka wyposażona została w system przeszkód takich jak: pochylnie, rury o średnicy 60/70 cm, drzwi przesuwane, drzwi wahadłowe, ścieżkę z rolek imitującą śliską podłogę, zbiornik. Realne warunki pomieszczeń objętych pożarem imitują system nagłośnienia, wytwornice dymu, lampy symulacyjne oraz promienniki ciepła. 

Komora w celu zapewnienia optymalnych warunków bezpieczeństwa dla uczestników ćwiczeń została wyposażona również w system nagłośnienia, system komunikacji z uczestnikami ćwiczeń, system kamer optycznych i termowizyjnych; centralę do obserwacji i rejestracji przebiegu testu z podświetlanym pulpitem pokazującym przemieszczanie się ćwiczących, system rejestracji dźwięku i obrazu, system sterowania nagłośnieniem i oświetleniem.

Sektor ratownictwa chemicznego

W skład sektora ratownictwa chemicznego wchodzą:

1. dwa podesty techniczne, przez które przebiega rurociąg stanowiący element instalacji technologicznej wyposażony w kilka zaworów wrzecionowych dających możliwość symulacji wycieku substancji w różnych punktach instalacji. Instalacja zasilana jest w wodę grawitacyjnie spływającą ze zbiornika stanowiącego wieżę ciśnień lub bezpośrednio z samochodu gaśniczego poprzez nasadę W75.
2. studzienki kanalizacyjne (okrągła i prostokątna) znajdujące się pod jednym z podestów
3. dwie cysterny samochodowe, z których jedna jest przewrócona na bok
4. cysterna kolejowa
5. utwardzony plac oraz wiata służąca jako pomieszczenie do przygotowania ćwiczeń.

Sektor ratownictwa chemicznego umożliwia realizację ćwiczeń w zakresie organizacji działań podczas zdarzeń z udziałem substancji niebezpiecznych, w tym: doskonalenia pracy w ciężkich ubraniach gazoszczelnych (CUG) i ciężkich ubraniach przeciwchemicznych (CUP), identyfikowania substancji niebezpiecznych, ograniczania, uszczelniania i przepompowywania wycieków z cystern samochodowych, kolejowych oraz instalacji przemysłowych. Instalacja techniczna jak również cysterny samochodowe i kolejowa, z których symulowane są wycieki niebezpiecznych substancji chemicznych wypełniane są wyłącznie wodą.

Hala wielofunkcyjna

Obiekt budowlany z utwardzonym podłożem o wymiarach 40/20/7 m, oparty na konstrukcji stalowej ze ścianami i dachem z blachy trapezowej, dwiema bramami wjazdowymi usytuowanymi na jej szczytach, dwoma utwardzonymi placami manewrowymi przed wjazdami, wyposażony w instalację elektryczną, czujniki detekcji gazu. Przeznaczeniem hali jest magazynowanie sprzętu niezbędnego do prowadzenia ćwiczeń oraz stanowiącego bazę Centralnego Odwodu Operacyjnego jak również realizowanie ćwiczeń ze sprzętem pożarniczym bez względu na warunki atmosferyczne. W ramach przygotowań służb ratowniczych do EURO 2012 w ostatnim okresie w hali prowadzone były praktyczne zajęcia w zakresie montażu i demontażu zestawów do dekontaminacji całkowitej, co ilustruje poniższe zdjęcie.

Obiekty kontenerowe do symulacji pożarów wewnętrznych oraz dochodzeń popożarowych.

Na stanowisko składają się 4 kontenery 6 metrowe. Kontenery wyposażone są w sprawną instalację elektryczną, drzwi, okna. Umożliwiają aranżację wnętrz pomieszczeń o różnym przeznaczeniu: biuro, kuchnia, pokój dzienny, sypialnia, warsztat, itp. Przy każdym z kontenerów znajduje się plac utwardzony. Stanowisko umożliwia obserwację rozwoju pożarów wewnętrznych, nabywania praktycznych umiejętności operowania prądami gaśniczymi, poruszania się w przestrzeni zadymionej w sprzęcie ochrony dróg oddechowych, obsługi sprzętu pomiarowego i diagnostycznego (kamera termowizyjna, miernik temperatury pożaru), wstępnego ustalenia przyczyny powstania pożaru. Szkoła w oparciu o tak przygotowane stanowiska przeprowadziła szereg kursów i warsztatów związanych z dochodzeniami popożarowymi. Uczestnikami tych szkoleń byli funkcjonariusze prewencji PSP, Policji, prokuratorzy i pracownicy firm ubezpieczeniowych. Na stanowisku wiedzę swoją w zakresie dochodzeń doskonaliło 21 oficerów straży pożarnej Republiki Czeskiej.

Obiekty kontenerowe do symulacji pożarów wewnętrznych

Obiekt stanowi atrapę stacji paliw płynnych i gazowych usytuowaną w bezpośrednim sąsiedztwie sektora ratownictwa drogowego. Przeznaczeniem obiektu jest nauka zwalczania zagrożeń pożarowych/ wybuchowych mogących wystąpić na stacjach paliw oraz na drogach w bezpośrednim sąsiedztwie stacji paliw. Jednym z elementów ćwiczebnych stanowiska jest trenażer pożarów gazów wydobywających się z nieszczelności zbiorników ciśnieniowych.

Poligonowe Stanowisko Kierowania

Obiekt z umiejscowionym stanowiskiem dyspozytorskim wyposażonym w niezbędny sprzęt informatyczny wraz z oprogramowaniem, systemem łączności wraz z rejestratorem prowadzonej korespondencji radiowej i monitoringiem terenu poligonu. Przeznaczeniem stanowiska jest nabywanie przez słuchaczy umiejętności wykonywania zadań dyspozytora stanowiska kierowania tj. przyjmowania zgłoszeń, dysponowania sił i środków, prowadzenia korespondencji radiowej, wspomagania KDR w realizacji jego zadań, prowadzenia dokumentacji ze zdarzeń.

Kontenerowy trenażer pożarów wewnętrznych

Kontenerowy trenażer pożarów wewnętrznych to obiekt przeznaczony do prowadzenia szkoleń i ćwiczeń doskonalących z zakresu taktyki działań gaśniczych podczas pożarów wewnętrznych obiektów mieszkalnych. Trenażer umożliwia prowadzenie ćwiczeń mających na celu utrwalenie prawidłowych nawyków przy poruszaniu się i operowaniu prądami gaśniczymi w pomieszczeniach objętych pożarem w warunkach wysokiej temperatury i ograniczonej widoczności spowodowanej dymem. Punkty pożarowe obiektu zasilane gazem z zestawu butlowego umożliwiają wielokrotne powtórzenie tego samego scenariusza ćwiczeń lub jego odmiennej konfiguracji przez instruktora. Obiekt został wyposażony w automatyczne i manualne systemy bezpieczeństwa monitorujące temperaturę i stężenie gazu, w razie potrzeby sterujące wentylacją mechaniczną, oświetleniem alarmowym i odcinające dopływ gazu do punktów pożarowych.

Stanowisko ratownictwa wysokościowego i sportu pożarniczego

W dniu 5 czerwca 2017 roku na poligonie Szkoły Aspirantów PSP w Poznaniu oddano do użytku stanowisko ratownictwa wysokościowego i sportu pożarniczego.

Stanowisko składa się z pięciokondygnacyjnej otwartej klatki schodowej połączonej funkcjonalnie z dwutorową wspinalnią pożarniczą, do której doprowadzony jest 120 m odcinek bieżni lekkoatletycznej. Klatka schodowa odpowiada wymaganiom technicznym klatek schodowych obiektów mieszkalnych, posiada szyb windy a na ostatniej kondygnacji balkon wraz z balustradami. Do klatki schodowej doprowadzona jest droga dojazdowa wraz z placem manewrowym przewidzianym dla pojazdów pożarniczych. Wspinalnia odpowiada wymaganiom „Regulaminu przeprowadzania zawodów w sporcie pożarniczym”, posiada wszelkie zabezpieczenia przed upadkiem (poduszkę, urządzenia samohamowne, siatkę bezpieczeństwa).

Obiekt przewidziany jest do realizacji zajęć dydaktycznych z ratownictwa wysokościowego, prowadzenia akcji ratowniczo – gaśniczej w budynkach mieszkalnych oraz sportu pożarniczego (nauki i doskonalenia konkurencji wspinania przy użyciu drabiny hakowej, treningu pożarniczego toru przeszkód 100 m.).

Obozowisko z Przeszkolenia z zakresu ochrony ppoż.

Każdy rok szkolny rozpoczyna się przyjęciem słuchaczy Dziennego Studium Aspiranckiego do służby kandydackiej i z dniem 1 września skierowaniem na Przeszkolenie z zakresu ochrony ppoż , które odbywa się na terenie Szkolnego Poligonu Pożarniczego w Luboniu. Słuchacze w pierwszym okresie pełnienia służby przechodzą adaptację do pełnienia służby w PSP w warunkach polowych. Realizują zajęcia podstawowe zgodnie z programem szkolenia podstawowego strażaka, uczą się współdziałania w grupie, wykonywania prac porządkowych i zadań służby na rozkaz czy polecenie. W formie zajęć zdobywają umiejętności z maszerowania indywidualnego i zespołowego, pełnienia służby wewnętrznej czy wartowniczej. Słuchacze korzystają z bazy poligonowej podczas zajęć dydaktycznych, zajęć pozalekcyjnych, posiłków i noclegu.