Uczysz się – zrób sobie przerwę!
Sposobów przygotowania się do egzaminów jest niemal tak wiele jak studentów, ale to co wspólne żakom to zmierzenie się z ogromną porcją wiedzy do przyswojenia pod koniec każdego semestru.
Będąc pod presją, wielu uczniów bez większego namysłu zarzuca umysł dużą partią materiału do opanowania, zapominając o tym, że możliwości mózgu mają swoje granice. Już za pomocą prostej metody można podnieść skuteczność zapamiętywania i zachować energię między kolejnymi zaliczeniami.
Umysł nie potrafi uczyć się bez ustanku, po mniej więcej godzinie intensywnej nauki pojawia się zmęczenie, kosztem zmniejszenia skuteczności przyswajania nowych informacji. Kluczem do efektywnej nauki jest jej rozsądne rozłożenie w czasie, z uwzględnieniem przerw. Nasz mózg jest tak skonstruowany, że najwięcej danych rejestruje w pierwszych i ostatnich dwudziestu minutach uczenia się. Więcej korzyści przyniesie więc rozdzielenie materiału na mniejsze, ok. 30-minutowe partie w formie bloków tematycznych oraz zafundowanie sobie krótkich przerw, podczas których umożliwimy mózgowi złapanie tchu. Warto pamiętać o zaangażowaniu do nauki obu półkul mózgowych na zmianę, można to osiągnąć np. ucząc się raz zagadnień humanistycznych, a następnie tych z dziedzin ścisłych.
Wzmianki o skuteczności tzw. efektu odstępu w uczeniu się pojawiły się już w II połowie XIX wieku za sprawą niemieckiego psychologa Hermanna Ebbinghausa. Twierdził on, że bardziej efektywne od intensywnej, skumulowanej nauki w noc przed egzaminem jest rozłożone w czasie uczenie się z uwzględnieniem przerw na odpoczynek. Za tezą tą opowiada się wielu współczesnych badaczy, np. z Narodowego Instytutu Nauk Fizjologicznych w Japonii. Naukowcy stamtąd opierając się na wynikach eksperymentu na myszach, udowodnili, że przerywany tryb nauki działa pobudzająco na neurony w hipokampie, który uczestniczy w transporcie informacji z pamięci krótkotrwałej do długoterminowej. Tym samym poprawia się jakość i zdolność do zapamiętywania danych.
Nie bagatelizujmy kwestii przerw pomiędzy opanowywaniem kolejnych porcji wiedzy, ponieważ czas przewidziany na nie powinien być przemyślanie wypełniony. Zatroszczmy się o kondycję naszego mózgu np. poprzez ćwiczenia relaksacyjne lub ruch na świeżym powietrzu. Odrobina gimnastyki czy nawet spacer nie tylko ożywią ciało, ale i zaktywizują szare komórki. Pożyteczne nie tylko dla naszej zdolności koncentracji, ale też samopoczucia będzie zastosowanie bardziej zaawansowanych ćwiczeń jak np. treningu Jacobsona, podczas którego napinamy i rozluźniamy określone partie mięśni.
Systematyczne stosowanie tej techniki pozwoli zapanować nad własnym ciałem na tyle, aby posiąść umiejętność kontroli napięcia mięśni i angażowania tylko tych, które są niezbędne w danej czynności, tym samym minimalizując zmęczenie organizmu. Dobrym sposobem na dotlenienie umysłu, a zarazem zrelaksowanie się jest oddychanie przeponą. Na kłopoty z koncentracją nieoceniona będzie medytacja, dzięki której można skutecznie się wyciszyć i uspokoić gonitwę myśli.
Wysoki poziom stresu i napięcia, który jest nieodzownym elementem sesji, można złagodzić odpowiednio skomponowaną dietą. Ważne, aby posiłek był pożywny, bogaty w składniki mineralne wspomagające pamięć i koncentrację. Zapomnijmy o opływających w tłuszcz, ciężkostrawnych daniach, zafundujmy sobie np. prawdziwą bombę witaminową w postaci sałatki warzywnej. Jako przekąska sprawdzą się usprawniające pamięć orzechy. Uwielbianą przez studentów kawę lepiej zastąpić yerba mate lub zieloną herbatą, gdyż nie wypłukują one z organizmu, tak jak kawa, ważnego sprzymierzeńca w walce ze stresem, czyli magnezu.
Pamiętajmy, że zregenerowany umysł to wydajniej pracujący umysł, warto więc zmienić swoje nawyki uczenia się i przejść na tryb przerywanej nauki.
